Ronselen HCAW, UVV en Pirates leden?

Amsterdam, 31 oktober 2021 – Begin oktober verscheen er op de website van HCAW een aankondiging voor twee “Honkbal Tryouts”, deze pagina werd vervolgens ook op de Facebook-pagina van HCAW gedeeld. Zo richting einde van het seizoen wil HCAW dus nog iets aan ledenwerving doen. Op het eerste gezicht misschien helemaal geen gek idee. Welke club heeft tegenwoordig nou geen behoefte aan nieuwe leden?

Maar toch is er wat bijzonders aan de uitnodiging. Er wordt namelijk expliciet gevraagd naar spelers en spelertjes die al een bepaald niveau hebben. Jeugdspelers die in de 1ste Klasse (pupillen, aspiranten en junioren) willen spelen of spelers die denken goed genoeg te zijn om in het U23-team van HCAW uit te komen in de 3e Klasse. Ook voor het Eerste Klasse-team zoekt HCAW nog talent.

Dat de try-outs bedoeld zijn voor niet-HCAW-leden is natuurlijk niet gek. Als je als club aan het eind van een seizoen, ook al is het een coronaseizoen, nog niet weet wat voor vlees je in de kuip hebt, wat het niveau is van je eigen spelers, dan is het al veel eerder misgegaan. Maar gecombineerd met de niveau-eis die gesteld wordt betekent dit dat deze try-out bedoeld is voor spelers die nu al bij een andere vereniging in de regio spelen.

Dus in plaats van dat we als sport proberen de ledentaart te vergroten gaat HCAW nu proberen een groter stuk van die ledentaart te pakken te krijgen. Slim! Het is natuurlijk makkelijker een talent te verleiden bij een Hoofdklasseclub te gaan spelen dan laten we zeggen een jonge hockeyer, BMX’er of voetballer te motiveren van sport te veranderen.

Probleem bij dit vergroten van het HCAW-stuk van de ledentaart is dat dit ten koste gaat van de taartstukjes van de kleinere verenigingen in de regio. En dat is niet alleen een probleem voor die verenigingen, maar ook voor de honkbalsport in het algemeen. Bij een overstap van leden van een kleine naar een grote vereniging is de kans namelijk groter dat er complete teams uitvallen. Met als gevolg dat de ledentaart niet alleen anders verdeeld wordt, maar ook dat deze taart kleiner wordt.

Natuurlijk mag, nee moet, HCAW ervoor zorgen dat ze hun deel van de taart behouden, maar is dit nu de manier waarop we het ledenprobleem waar we in onze sport mee kampen op moeten lossen? De vraag stellen is ‘m beantwoorden. Of is dat te kort door de bocht? Hoe fout is deze actie nu eigenlijk echt? Omdat HCAW ook ‘mijn club’ is wilde ik hier wel het naadje van de kous van weten. Moet ik me nu schamen voor deze actie of niet?

Om heel eerlijk te zijn had ik zelf de oproep niet direct zien langskomen, maar werd ik er in de tweede week van oktober door een aantal andere HCAW-leden op geattendeerd. Ik heb daarop eigenlijk direct de bestuur van HCAW gevraagd om de try-out te cancellen, maar al vrij snel kreeg ik te horen dat de club dat niet van plan was. Wel werd er een afspraak ingepland waarbij dit onderwerp ook besproken zou worden.

Ondertussen had ik de tijd om uit te vinden hoe de beoogde slachtoffers van de try-out tegen deze actie van HCAW aankijken. Met de beoogde slachtoffers bedoel ik de verenigingen in de regio die hierdoor mogelijk leden zullen verliezen aan HCAW.

Al snel werden voor mij twee dingen duidelijk. Als eerste, en ik had stiekem gehoopt dat ik hierin verrast zou worden, zijn de andere clubs niet vooraf door HCAW geïnformeerd en is er geen overleg of onderlinge coördinatie geweest. Met het tweede punt was ik dan soort van blij want ook andere clubs, met name de wat grotere clubs in de regio, maken zich weleens ‘schuldig’ aan vergelijkbare acties.

Zo plaatste UVV op 22 september op Facebook een oproep voor een vergelijkbare try-out. UVV vindt dus in principe dat dit soort try-outs moet kunnen. Voorzitter Merijn van Elsacker zegt hierover “Ik vind dat je het recht hebt vanuit een goede organisatie voor groei te zorgen. Ook op deze manier, want uiteindelijk is er altijd iemand de grootste met de meeste aantrekkingskracht. Ik vind vanuit dat perspectief dat wij als UVV moeten zorgen voor een goede en sterke vereniging die uit kan gaan van eigen kracht en daarom spelers kan binden.”. Maar ook ziet hij de andere kant van de medaille “Anderzijds is er natuurlijk een gemeenschappelijk belang waarbij we dat gemeenschappelijk belang hebben álle verenigingen vitaal te houden. Dat blijft een lastig spanningsveld.”.

Ook Pirates plaatste in september een oproep voor een try-out. In hun geval betrof het alleen een oproep voor pupillen. Het uitgangspunt van Pirates was dat er wellicht pupillen rondlopen die bij hun eigen club geen eerste klasse kunnen spelen maar dat wel willen. Ook Pirates geeft aan hier vooraf geen overleg te hebben gehad met de buurclubs. Tobias Kuipers, bestuurslid van Pirates, zegt daarover “We zijn overigens intussen wel in gesprek met de buurclubs om te kijken hoe we dat structureler vorm kunnen geven als er talenten zijn die bij hun eigen club ‘uitgeleerd’ zijn.”

Frank Groen, voorzitter van Almere, was minder enthousiast over de try-out van HCAW. “Willen we nog een toekomst hebben met de sport en met genoeg clubs dan is dit niet de te volgen weg naar onze mening. Dat er 1 a 2 talenten de deur uitlopen opzoek naar een uitdaging die wij als club mogelijk niet kunnen bieden, daar hebben we vrede mee. Maar een club die actief bij andere clubs aan het leuren is stuit ons tegen de borst en dan vooral jeugdspelers.”. Over het ‘hoe dan wel’ zegt Groen “Denk dat het belangrijk is om samen met de bond een actieplan te ontwikkelen om in de regio jeugd aan het honk en softballen de krijgen ipv te vissen in vijver van al reeds honkballende jeugd”. Maar ook geeft hij een voorbeeld van wat volgens Almere wél een goede manier is om leden te werven. Op 19 oktober deed de club namelijk mee aan de AKT-Sportexperience, een try-out waarbij kinderen tussen 9 en 14 jaar kennis kunnen maken met verschillende sporten.

Hilversum Hurricanes is in principe niet tegen het soort try-out dat HCAW heeft georganiseerd. Marjanne Middelink, Coördinator Jeugdzaken en G-honkbal, zegt hierover “Het is niet iets waar we onze spelers voor aanmoedigen om aan deel te nemen: de kans is aannemelijk dat je je talenten kwijt raakt waardoor je eigen teams verzwakt c.q. incompleet raken.
Aan de andere kant: de eerste klasse is een niveau wat wij onze spelers/teams niet elke seizoen kunnen bieden. We hebben een beperkt aantal jeugdspelers en moeten schipperen met de klassen waarin we in moeten schrijven: we kunnen niet in alle klassen uitkomen hoe graag we dit zouden willen. Hierdoor kan het soms lastig zijn de talenten voldoende uitdaging en perspectief te bieden voor hun honk-/softbaltoekomst.” en “Dat je dan af en toe wat spelers kwijt raakt aan andere clubs om hoger te kunnen spelen is een feit. Dat realiseren we ons en is vanuit het oogpunt van hun groei en spelplezier ook helemaal prima.”.

Samenwerkingsverbanden met andere verenigingen kunnen volgens Middelink een oplossing zijn voor het issue van het niveauverschil, en het uit kunnen komen in alle klassen om zo alle spelers/speelsters een passend spelniveau te bieden. Daarbij noemt ze de samenwerking tussen HCAW en Zuidvogels op softbal gebied als ‘beste’ voorbeeld.

En daarmee is ook die andere club genoemd die héél dichtbij Bussum speelt en dus zelfs een samenwerkingsverband met HCAW heeft. Voor Zuidvogels was de try-out toen ik ze benaderde nog geen probleem, maar dat kon ook niet omdat de club de aankondiging gemist had. Het goede nieuws was wel dat de kersverse voorzitter Cyriel Meijers al wel een afspraak had staan voor een kennismakingsgesprek met de voorzitter aan HCAW, Bas Veerman. Die afspraak heeft inmiddels plaatsgevonden, maar de try-out is volgens Veerman niet ter sprake gekomen.

Maar voordat ik naar het gesprek met HCAW ga toch eerst nog even de reactie van de KNBSB. In eerste instantie had ik de vraag “Hoe kijkt de KNBSB aan tegen de try-out die HCAW van plan is te organiseren aan het eind van deze maand?” via de mail gesteld, maar omdat de reactie was “Dit vraagt om een genuanceerd antwoord dat ik je niet zo even per mail kan geven.” sprak ik hier begin vorige week over met Stefaan Eskes, directeur van de bond. Om te beginnen stelt Eskes dat wat HCAW (en dus ook UVV en Pirates) doen niet illegaal is, het mag gewoon. Ook snapt Eskes wel waarom de grotere clubs jeugdspelers voor de 1ste Klasse willen werven. Wel zegt hij dat het organiseren van een try-out, duidelijk gericht op spelertjes uit de regio die al bij een club zitten, niet wenselijk is als dat gebeurt zonder dat er hier met de clubs onderling over gesproken is. Hij geeft daarbij aan dat het coördineren van dit soort initiatieven belangrijk is en dat de grote clubs zich moeten realiseren dat ook de kleinere clubs in de regio een belangrijke functie vervullen, al is het alleen maar als tegenstander. Dat betekent dus dat de grote clubs niet alleen maar moeten halen, maar ook zouden moeten kijken naar wat zij de regio kunnen brengen.

Nadat ik alle reacties had gekregen heb ik afgelopen woensdag zelf ook met HCAW kunnen spreken over de try-out. Duidelijk was al dat de try-out niet meer gecanceld zou worden. Ik begreep dat er uiteindelijk zo’n 30 aanmeldingen waren waarvan een groot deel voor de oudere teams, dus het U23-team en het team dat volgend jaar weer in de Eerste Klasse zal uitkomen.

Er waren twee aspecten aan de oproep waar ik over viel. Ten eerste het gebrek aan communicatie met de andere verenigingen. We hebben in Nederland te maken met een heel groot ledenprobleem en het helpt echt niet als clubs onderling spelers van elkaar gaan wegkapen. Het andere punt is dat we bij HCAW (en dat gebeurt eigenlijk overal) al jaren klagen over spelers die voor een paar euro en wat extra gevulde koeken elk jaar naar een andere club verhuizen. En met deze try-out lijken we dat nu juist zelf te promoten bij de jeugd. Hoe kan je dan over een paar jaar nog aan deze spelers vragen trouw te blijven aan de club?

Lang verhaal kort, HCAW zegt dat ze van Zuidvogels en Hilversum Hurricanes geen klachten hebben gehad, maar dat er met beide clubs wel recent contact is geweest. HCAW zegt ook dat het werven van spelertjes die 1ste Klasse kunnen spelen ook helemaal niet nieuw of verkeerd is. Daarbij wisten ze mij ook te verzekeren dat bij een verzoek tot overschrijving van een spelertje van een buurclub ook nog altijd even contact gezocht wordt om te kijken wat er precies speelt. Een mechanisme dat bij HCAW en de clubs in de regio jaren bestaan heeft, en kennelijk dus nog steeds bestaat. De try-out zou dus alleen bedoeld zijn voor spelers die écht toe zijn aan een hoger niveau.

Wel was bekend dat Almere niet altijd even happy is met de ‘werving’ van HCAW, maar dat heeft niet alleen te maken met de try-out, maar meer met het één-op-één benaderen van individuele spelertjes. En dat is een punt waar alle verenigingen, inclusief HCAW, een punt van maken. Het lastige daarbij is dat je, juist omdat het om één-op-één-situaties gaat je heel snel vervalt in welles-nietes. Zijn het de clubs en coaches die spelertjes proberen te lokken, of zijn het toch de ouders van de spelertjes die er heilig in geloven dat hun kinderen het talent hebben om de Major League te halen, en dus op zoek gaan naar verenigingen die ze daarbij het beste kunnen helpen.

Beide situaties zullen op dit moment nog af en toe voorkomen, bij HCAW, maar ook bij de andere verenigingen. Ik hoop dan ook dit onderwerp aan bod zal komen op de clusteroverleggen en bij clubs onderling. Er zijn vast manieren te bedenken waarbij je toptalenten uit de regio bij de voor hun beste club kan laten spelen zonder dat je de andere clubs daarmee passeert of zelfs uitholt. Ook na het gesprek met HCAW ben ik niet enthousiast over die try-out, maar ik ben enigszins gerustgesteld dat er in ieder geval met de buurverenigingen gesproken wordt.

Misschien dat HCAW volgend jaar in de zomerstop met de Hoofdklasse-team en de coaches van de 1ste Klasse-jeugdteams clinics kunnen gaan geven bij de andere verenigingen. Op die manier help je die verenigingen en als er dan ergens een heel groot talent rondloopt dan kun je altijd nog in gesprek met de club en de ouders. Wedden dat je op die manier veel minder weerstand krijgt?